Jak promować czytelnictwo w grupie wiekowej nastolatków? Na to pytanie próbowaliśmy odpowiedzieć podczas drugiego w tym roku szkolnym spotkania sieci współpracy i samokształcenia nauczycieli bibliotekarzy powiatu gdańskiego, które odbyło się 26 listopada 2025 w naszej Filii.
Nie da się ukryć, że trudno jest zachęcić młodych ludzi do czytania książek wobec silnej konkurencji ze strony smartfonów czy komputerów. Jednak istnieją sposoby na to, aby to zrobić (i to skutecznie!). Na przykład w bibliotece szkolnej. Już samo zaproszenie do szkolnej biblioteki jako do miejsca, gdzie coś interesującego się dzieje, gdzie się nie ocenia, gdzie można spotkać innych, fajniejszych kolegów niż we własnej klasie może pociągnąć za sobą zainteresowanie czytaniem. Biblioteka może przyciągać młodych kolorowym wystrojem wnętrza, strefą gier czy kącikiem do wyciszenia. Czasy się zmieniły, a więc zmieniają się oczekiwania uczniów a nauczyciele bibliotekarze starają się sprostać tym wymogom. Na naszym spotkaniu wymienialiśmy się swoim doświadczeniem, zrobiliśmy bank pomysłów na promocję czytelnictwa wśród nastolatków, a także rozmawialiśmy o rozwiązywaniu codziennych problemów, jakie spotykają nauczycieli bibliotekarzy w szkołach.
Drugim głównym tematem spotkania sieci dobrostan cyfrowy w bibliotece szkolnej. Ta kwestia to jeden z kierunków polityki oświatowej państwa na bieżący rok szkolny. Dobrostan cyfrowy to stan równowagi i świadomego korzystania z technologii, który wspiera zdrowie psychiczne i fizyczne. Obejmuje on umiejętność kontrolowania czasu spędzanego w sieci, ograniczania rozpraszaczy oraz dbanie o cyberbezpieczeństwo i satysfakcję z wykorzystywania narzędzi cyfrowych. Koordynatorka sieci współpracy, Joanna Kowalczyk przedstawiła nauczycielom pomysły jak aktywnie przeciwdziałać zagrożeniom ekranowym. Wskazała na szczególną rolę nauczycieli bibliotekarzy w strukturze szkoły. Atutami bibliotek szkolnych są m.in. brak szkolnego przymusu i atmosfera otwartości. W takich warunkach uczniowie czują się swobodnie i chętniej mówią o problemach związanych z korzystaniem z internetu, ze spotykanym hejtem czy treściami zagrażającymi ich psychice.
Nauczyciele bibliotekarze mają więc wiele okazji, by efektywnie działać: wspierać zdrowe korzystanie z internetu, minimalizując zagrożenia. W bibliotece mogą uczyć dzieci, czym są media społecznościowe, jakimi kierują się zasadami, jakie niosą zagrożenia oraz pokazywać, jak należy dbać o prywatność i bezpieczeństwo w sieci. Zadaniem, które wpisuje się w tradycyjny zakres działania bibliotek szkolnych, jest również nauka wyszukiwania i weryfikowania informacji pod kątem ich wiarygodności, a także kształtowanie umiejętności krytycznego myślenia. Na koniec uczestniczący w spotkaniu nauczyciele otrzymali też wartościowe materiały graficzne do edukacji medialnej. Kolejne spotkanie sieci odbędzie się w marcu 2026 roku.
